Testen wrijving

Bij deze eerste kleine testjes hebben we een aantal manieren nagegaan om de bureaustoel te fixeren door middel van wrijving.

TEST_1.0_WC ontstopper

NR	TIJD	# PARTS	#MATERIAL	#TOOLS
1	10 min	- WC-ontstopper -  Houtenplank - onderstel van een bureaustoel met wieltjes	Hout	-          Schuifmaat -          Kolomboor

 Wat willen we bereiken?

We willen nagaan of het met de zuigkracht van de ontstopper op de grond de stoel kunnen fixeren.

We waren aangenaam verrast dat de ontstopper eenvoudig te monteren was aan de onderkant van de bureaustoel. Wel waren we teleurgesteld over de beperkte zuigkracht van de ontstopper met de ondergrond.

ELEMENTS OF EXPERIENCE

	VERWACHT	ONVERWACHT
Positief	-          De ontstopper kan in de centrale stang van de bureaustoel geplaatst worden, dit helpt ook bij het aanduwen van de ontstopper
Negatief	-          De ontstopper blijft niet genoeg zitten	-          Bij het rollen van de stoel vouwt het rubber van de ontstopper naar binnen waardoor het moeilijker is om deze aan te duwen.

TEST_1.1_Isolatieschuim tussen de wieltjes

NR	TIJD	# PARTS	#MATERIAL	#TOOLS
2	2 min	- Isolatiebuis afvoer (schuim) - onderstel van een bureaustoel met wieltjes	- Schuim	-          breekmesje

Wat willen we bereiken?

Door het isolatieschuim tussen de wieltjes te steken willen we wrijving krijgen met de wieltjes waardoor deze zouden fixeren.

De wieltjes blijven gewoon doordraaien, het schuim dat ertussen geklemd zit beweegt mee.

ELEMENTS OF EXPERIENCE

	VERWACHT	ONVERWACHT
Positief		-          Schuim past er goed tussen
Negatief	-          Niet gebruiksvriendelijk (evengoed kunnen opteren voor bureaustoel met wieltjes met individuele rem) -          Wieltjes blijven doordraaien (schuim eruit geduwd bij het draaien)	-          Handen na het prototypen volhangen met smeerolie van de wieltjes

TEST_1.2_isolatiemateriaal op de grond om wieltjes te blokkeren

NR	TIJD	# PARTS	#MATERIAL	#TOOLS
3	1 min	- Isolatiebuis afvoer (schuim) - onderstel van een bureaustoel met wieltjes	- Schuim	-          breekmesje

Wat willen we bereiken?

Een halve buis van isolatiemateriaal wordt achter de wieltjes gelegd. We willen zien in hoeverre deze voorkomt dat de stoel nog verder beweegt.

ELEMENTS OF EXPERIENCE

	VERWACHT	ONVERWACHT
Positief		-          Schuim betere wrijving hebben met de ondergrond dan verwacht
Negatief	-          Wanneer men teveel kracht uitoefent op de bureaustoel rijdt de stoel over het schuim	-          Schuim moet goed voor het wiel gelegd worden (niet zo gebruiksvriendelijk).

TEST_1.3_Blok schuim & schuurpapier

NR	TIJD	# PARTS	#MATERIAL	#TOOLS
3	4 min	- Blok schuim met een groef ter grote van het wieltje - Dubbelzijdige tape - Schuurpapier	- Schuim - Schuurpapier	-          Breekmesje -          rasp

Wat willen we bereiken?

Het wieltje rijdt in het schuim model, door de het schuurpapier aan de onderkant zal er wrijving ontstaan. We willen dat de stoel minder beweegt als we er gaan opzitten.

Het idee van wrijving met een vlak op de grond. Misschien is rubber hiervoor nog beter geschikt? Kunnen we een systeem vinden waardoor de blokjes op de juiste positie voor de wielen komen?

ELEMENTS OF EXPERIENCE

	VERWACHT	ONVERWACHT
Positief	-          wiel vrij goed fixeren	-          Schuurpapier betere wrijving dan verwacht
Negatief	-          Wieltjes moeten zeer gericht in het gat van de schuim blok gereden worden.

TEST_1.4_stof

NR	TIJD	# PARTS	#MATERIAL	#TOOLS
3	10 min	- 2 x stoffen strook - onderstel met wieltjes - 6 x Tyraps - 4 x stuk koord	- Stof - Tyraps - Touw - Metalen haakjes (oogjes)	-          Boor -          Breekmes

Wat willen we bereiken?

Door stof onder het wieltje te klemmen blokkeren de wieltjes (effect als trui vast zit onder bureaustoel).

De stof op een gebruiksvriendelijke manier onder de wieltjes krijgen is minder eenvoudig dan verwacht. Hoe kunnen we dit oplossen? De stof is ook te dun. Volgende test doen met dikkere stof (badhanddoek?)

ELEMENTS OF EXPERIENCE

	VERWACHT	ONVERWACHT
Positief	-          Als de stof onder de wieltjes zit, wieltjes vrij gefixeerd	-          Schuurpapier betere wrijving dan verwacht
Negatief	-          Stof niet dik genoeg -          Handelingen om stof onder de wieltjes te krijgen niet eenvoudig/gebruiksvriendelijk (Iedere test anders uitkomen)	-          Wieltjes draaien weg van de stof i.p.v. dat ze erover rijden/klemmen. -          Stof moet perfect liggen om te kunnen klemmen.

Conclusie

Er zou mogelijk moeten zijn om de bureaustoel te fixeren door middel van wrijving( met de grond). Hiervoor moet er gekozen worden voor materialen met goede wrijvingscoëfficiënt of een zekere dikte zoals bv rubber, dikker stof,…

Er moet wel nog iets gedaan worden aan de gebruiksvriendelijkheid van de verschillende (“klem /rem” systemen. 

Eerste bezoek aan de Cliënt

Tijdens onze eerste afspraak maakten we kennis met 2 cliënten Zurab en Olivier die beiden problemen ondervinden bij het plaats nemen en opstaan van een bureaustoel.

Cliënt Zurab

In de klas schakelt Zurab over van zijn rolstoel naar een gewone stoel (met de rolstoel kan hij niet zo dicht bij de tafel zitten). Het nadeel hierbij is dat hij hierdoor minder mobiel is en de ergotherapeut moet vragen om hem/en de stoel te verplaatsen (bijvoorbeeld dichter bij de tafel zetten).  

Het zou makkelijker zijn indien Zurab zelf kan “trippelen” in het lokaal op een bureaustoel, dat maakt hem mobieler en zelfstandiger.

Zurab kan zelfstandig zijn rolstoel klemmen met zijn handen (mechanische hendels verplaatsen), opstaan en op de bureaustoel gaan zitten. Hierbij gebruikt hij zijn handen om zich te positioneren (hij gebruikt ook de tafel / armleuning van de stoel als steun).

Tijdens het werken zou het ook handig zijn om de bureaustoel te kunnen fixeren op een bepaalde plaats omdat ongecontroleerde bewegingen in de benen er anders kunnen voor zorgen dat Zurab (ongewenst) verschuift.

Problemen:

• De bureaustoel schuift achteruit wanneer hij gaat zitten (de ergotherapeut heeft de neiging om de stoel tegen te houden).
• Het zitvlak van de bureaustoel draait, wat het gaan zitten/opstaan moeilijker maakt.
• Zijn ergotherapeut heeft schrik dat de stoel achteruit zal rollen en helpt bij de taak (handeling niet geheel zelfstandig)

Cliënt Olivier

Olivier verplaatst zich meestal met zijn elektrische rolstoel. Hij heeft vooral in het bovenlichaam beperkte kracht.

Olivier heeft een aangepaste stoel (met wieltjes) waarmee hij kan rond trippelen in de klas. De wieltjes zijn voorzien van 4 afzonderlijke remmen.

Tijdens het overstappen van de elektrische rolstoel naar zijn aangepaste stoel maakt Olivier bijna enkel gebruik van zijn benen. Bij het plaats nemen laat hij zich op de stoel vallen, de ergotherapeut houdt Olivier tegen.

Bij het rechtstaan plaatst Olivier zijn voeten iets onder het zitvlak om zijn evenwicht te vinden.  

Problemen:

• Olivier laat zicht vallen op de stoel waardoor de stoel achteruit rolt (niet veilig).
• De taak kan niet zelfstandig gebeuren (de ergotherapeut houdt de stoel of Olivier tegen, of moet de remmen van de wielen op zetten).

Beide patiënten nemen het probleem anders aan. Zurab maakt gebruik van zijn handen om zich te positioneren op de stoel terwijl Olivier voornamelijk plaats neemt door evenwicht te zoeken op zijn benen.

De eerste eisen & wensen die hieruit komen zijn:

• Maak een systeem waarmee Zurab OF Olivier de stoel zelfstandig kan fixeren
• Waarbij hij (en de begeleider) zich veilig voelt.
• Het systeem moet goedkoop zijn  (er bestaan reeds “trippelstoelen” met centrale rem, maar deze zijn vaak te duur)
• Het rem/klem systeem kan best een add-on zijn die op een bureaustoel of eventueel op een aangepaste stoel gemonteerd kan worden.

Voorbereiding eerste afspraak met de cliënt

Handelingen

• Filmen hoe de persoon nu opstaat/ en gaat zitten op de bureaustoel.
• Beweegt de cliënt veel met de rolstoel tijdens de les?
• Hoeveel keer per dag opstaan en terug gaan zitten?
• Vormt gaan zitten ook een probleem?
• Hoeveel kracht heeft de persoon in zijn armen?(duwt de persoon zich op bij het rechtstaan? )
• Welke beperkingen heeft de cliënt in zijn handelingen?

Omgeving

• Zijn er veel begeleiders? Helpen de begeleiders bij de taak (gaan zitten en opstaan)?
• Hoeveel plaats is er in de omgeving? (om te bewegen).
• Moet de persoon zich verplaatsen van een hulpmiddel (rolstoel,...) naar de bureaustoel? 

Reden

• Waarom een bureaustoel? Wat is de functie van de wieltjes?
• Welke tekorten heeft de huidige stoel?
• Hoe lost men het probleem (wegrollen van de stoel) nu op?

Eerste ideeën

Uit deze inspiratie kwamen een aantal eerste ideeën:

• Wieltjes van de bureaustoel die beter glijden van zodra er gewicht op zit & remmen als men de kracht eraf haalt

• Een rem plaatsen waar de cliënt zijn handen zet om zich recht te duwen (inspiratie: rollatorrem)

• Wipplank op stoel (dat mee veert als de persoon opstaat)

• Een gewone stoel (met poten, niet rollend)

• Antislip mat

• Rem op de wieltjes bestuurd met de voet (duwen als men opstaat, horizontaal ergens tegen “duwen/sjotten”)

• Het zitvlak van de stoel kantelen

Inspiratie

• Trippel stoel (met mechanische handrem)

• Opstaan hulp

• Zetel die kantelt om het opstaan te vergemakkelijken

Aangepaste bureaustoelen

• Bureaustoel met steun

• Bureaustoel met aangepaste beensteun

Volgende presentatie van het KOC geeft een goed overzicht van aangepaste (bureau) stoelen die men reeds op de markt kan vinden.

Opdrachtomschrijving

• Opdracht

De stoelklem moet ervoor zorgen dat gasten met onvoldoende kracht en/of coördinatie veilig kunnen plaats nemen en opstaan van een bureaustoel (voorkomen dat deze wegrolt tijdens de acties). 

• Voor wie?

Voor een leerling van het secundair onderwijs (dienstencentrum GIDTS).

• Het team

Jens Claus (Ergotherapie)

Olivier De Bie (Industrieel Ontwerpen)

Joke Wellens (Industrieel Ontwerpen)